اثر چرای دام و هجوم گیاه زیاد‌شونده Stachys byzantina بر برخی شاخص‌های ساختاری پوشش گیاهی (مطالعه موردی: علفزار‌ کوهستانی دامنه‌ شمالی البرز)

در این تحقیق اثر چرای دام و هجوم گونه زیادشونده Stachys byzantina بر ترکیب گیاهی، گروه­های کارکردی و تنوع و غنای گونه­ای بررسی شد. شاخص­های پوشش گیاهی در سه منطقه کلید، بحرانی و تحت تأثیر گونه زیادشونده در علفزار کوهستانی دامنه شمالی البرز در شهرستان سوادکوه در استان مازندران نمونه­گیری شد. نتایج نشان داد که ترکیب گیاهی متفاوتی در سه منطقه وجود داشته که شامل حضور 55 گونه در منطقه بحرانی، 85 گونه در منطقه کلید و 67 گونه در منطقه تحت تأثیر گونه زیادشونده بوده است. در آنالیز چند­­متغیره دو منطقه بحرانی و تحت تأثیر گونه زیادشونده از نظر ترکیب گونه­ای با منطقه کلید متفاوت بوده اما تعداد گونه­های بیشتری بین دو منطقه کلید و تحت تأثیر گونه زیادشونده مشترک بودند. برخی گونه­های خوشخوراک نظیر Dactylis glomerata،   Trifolium repens و Sanguisorba minor در منطقه تحت تأثیر گونه زیادشونده به طور معنی­داری از میانگین درصد تاج پوشش بیشتری نسبت به دو منطقه دیگر برخوردار بودند. پاسخ گروه­های کارکردی نشان داد که گیاهان چند ساله به طور معنی­داری در منطقه بحرانی تاج پوشش کمتری نسبت به دو منطقه دیگر داشتند. پهن­برگان علفی به طور معنی­داری از درصد تاج پوشش بیشتری در منطقه تحت تأثیر گونه زیادشونده برخوردار بودند و در مقابل منطقه کلید درصد تاج پوشش بیشتری از گندمیان را دارا بوده است. شاخص­های غنا بین سه منطقه تفاوت معنی­داری نداشته و تنها در مورد شاخص تنوع سیمپسون، بیشترین تنوع در منطقه تحت تأثیر گونه زیادشونده مشاهده شد. ترکیبی از گیاهان مرغوب و خوشخوراک در مراتع تحت هجوم وجود دارد که در صورت کنترل گیاه مهاجم می­توانند موجب احیاء مراتع منطقه شوند.